سالیان سال است که ما از انواع لامپها برای روشنایی خانههایمان استفاده میکنیم و به لطف این روشنایی امروزه پیشرفتهای زیادی در تمام زمینههای زندگی در سرتاسر جهان اتفاق افتاده است. اما شاید بهتر باشد برای شناخت بیشتر این جسم جادویی و کاربردی، اصطلاحات مربوط به لامپ و روشنایی را نیز بشناسیم.
اصطلاحات روشنایی درباره لامپ
لومن (Lumen) یا شار نوری:
با اینکه همه ما برای قدرت لامپ از وات استفاده میکنیم اما واحد اصلی اندازه گیری قدرت و شار نوری لومن است. لومن به مقدار نوری گفته میشود که در هر ثانیه از چشمه نور مشخصی ساطع شده و یا توسط یک جسم دریافت میشود. بنابراین هرچه مقدار لومن بیشتر باشد قدرت روشنایی لامپ نیز بالاتر است.
بیشتر بخوانید؛همه چیز در مورد لومن و وات
واحد شدت روشنایی جهانی Lux یا FC :
واحد روشنایی جهانی اف سی میباشد و هر اف سی معادل 1 لومن نوری است که از فاصله 1 فوت به جسمیبا سطح 1 فوت مربع میتابد.
نور گرم و نور خنک:
نورهای زردرنگ که به نام رنگهای آفتابی و ملایم نیز معروف هستند را نور گرم میگویند. اما نورهای طبیعی مثل نور دی لایت از رنگهای سرد محسوب میشوند.
CCT یا دمای رنگ نور :
CCT یا دمای رنگ نور، به رنگ نوری گفته میشود که از یک لامپ ساطع شده و مقدار عددی این رنگ با مقیاس دمای کلوین (K) ارتباط مستقیم دارد. دمای کلوین بر اساس رنگ فلزی که در لامپ گرم شده و نور ایجاد میکند مشخص میشود. به همین دلیل اگر هنگام روشن کردن لامپ دقت کنید ابتدا قرمز، بعد نارنجی و سپس زرد میشود. به طور کلی هر چه عدد دمای کلوین کمتر باشد نور لامپ زردتر و هرچه بیشتر باشد نور به سمت آبی میرود.
زاویه تابش یا Beam Angle (بر حسب درجه):
یکی دیگر از اصطلاحات مربوط به لامپ و روشنایی زاویه تابش لامپ است. در واقع زاویه تابش زاویه ای است که توسط آن نور را به محیط اطراف ساطع میکند. هرچه زاویه بزرگتر باشد محیط بیشتر روشن خواهد شد. بسته به کاربرد لامپ از زوایای مختلف برای انتشار نور آن استفاده میشود. مثلا برای سولهها از لامپهای با زاویه کم و برای منازل از لامپهای با زاویه زیاد استفاده میگردد. معمولا زاویه نور را به صورت میانگین زوایای مختلف ایجاد شده توسط یک منبع نشان میدهند.
طول عمر لامپ:
مقدار طول عمر مفید هر لامپ بر اساس استاندارد جهانی در برچسب انرژی آن و بر حسب ساعت ذکر میشود. طول عمر لامپ طبق اندازه گیریهای آزمایشگاهی کارخانه سازنده و پارامترهایی مانند انرژی، شار نور، ترکیبات مورد استفاده برای ساخت، تکنولوژی ساخت و … اندازه گیری و ثبت میشود.
ولتاژ (V):
ولتاژ مقدار قدرت برق مورد نیاز لامپ برای روشن شدن است. به دلیل ایجاد نوسانات برق، دستگاهها و تجهیزات برقی طوری ساخته میشوند که با ولتاژ پایین نیز بتوانند کار کنند. این ولتاژها بین 220 الی 240 میباشد. بعضی از لامپها نیز با ولتاژ خیلی پایین در حد 100 الی 120 ولت کار میکنند.
جریان (mA):
منظور از جریان برای لامپ حداقل جریان برقی است که لامپ برای روشن شدن نیاز دارد که بر حسب آمپر یا میلی آمپر روی لامپ نوشته میشود.
شدت نور (Luminous Intensity):
شدت نور معیاری برای تعیین میزان نور ساطع شده از لامپ است. معمولا شدت نور را از طریق رفلکتور که نور لامپ را در یک زاویه مشخص پخش میکند، میسنجند. درواقع میتوان گفت شدت نور مقدار نور منتشر شده از زاویه فضایی واحد است. واحد سنجش شدت نور نیز کندل یا شمع است که با cd نمایش داده میشود.
ضریب تشخیص رنگ (CRI):
حتما تا کنون این تجربه را داشته اید که رنگ اجسام را زیر نور لامپهای مختلف با زیر نور خورشید متفاوت ببینید. اگر نور خورشید را یک نور مرجع و ایده آل در نظر بگیریم شاخص بازده یا ضریب تشخیص رنگ، عددی است که نشان میدهد تا چه اندازه رنگ اشیا زیر لامپ به رنگ آنها زیر نور خورشید نزدیک است.
حفظ شار نوری (Lumen Maintenance):
حفظ شار نوری برابر است با شار نوری در هر زمان از طول عمر لامپ نسبت به شار نوری اولیه. بنابراین هرچه توان حفظ شار نوری بالاتر باشد عمر آن نیز بیشتر خواهد بود.
نکاتی در مورد طول عمر لامپها و گارانتی لامپها
حال که با برخی از اصطلاحات مربوط به لامپ و روشنایی آشنا شدید، ملاحظه کردید اصطلاحات روشنایی متفاوتی برای هر لامپ وجود دارد. اگر این خصوصیات را بشناسید و هنگام خرید در مورد آن سوال کرده یا خصوصیات نوشته شده روی بسته بندی را مطالعه کنید، میتوانید لامپ مناسبتری با توجه به کاربرد مورد نیاز تهیه نمایید.
نویسنده: تیم تولید محتوای دیجیخرید(رحیم نعمتی لیمایی)