فهرست مطالب
- 1 لومن و وات چیست؟
- 2 واحد روشنایی یا لومن با واحد توان یا وات چه تفاوتی دارد؟
- 3 چگونه تشخیص دهیم میزان روشنایی لامپ یا لومن لامپ برای ما کافی است؟
- 4 چرا هنگام خرید لامپ باید به میزان لومن آن توجه شود؟
- 5 میزان روشنایی تولید شده از منبع نور با توجه به توان مصرفی
- 6 لومن و کندلاس چه تفاوتی با هم دارند؟
- 7 مقایسه میزان نوردهی در لامپهای متفاوت
شاید تا به امروز بارها برای خرید لامپ و یا تعویض آن به مغازههای الکتریکی رفته باشید. اما آیا میدانید هنگام خرید یک لامپ جدید باید به چه مشخصاتی از آن توجه کنید تا بتوانید مناسبترین لامپ را برای مصرف مورد نیاز تهیه نمایید؟ آنچه همیشه به گوش ما خورده است این است که این لامپ مثلا 100 وات است اما دیگری 200 وات میباشد. به همین دلیل معیار انتخاب لامپ برای بیشتر ما فقط میزان عدد وات یا همان توان لامپ است که تنها آن را از فروشنده پرسیده و لامپ را خریداری میکنیم. اما باید بدانید که این یک باور غلط است و میزان روشنایی یک لامپ بر اساس واحد لومن میباشد و وات تنها توان مصرفی لامپ را نشان میدهد.
لومن و وات چیست؟
لومن یا لومنز یک استاندارد بین المللی برای اندازه گیری میزان روشنایی تولید شده توسط یک منبع نور خاص مانند انواع لامپها میباشد. اما وات مقدار انرژی مورد نیاز و برق مصرفی برای تولید انرژی در هر وسیله الکتریکی است که برای انجام کار مورد نظر مثل روشنایی نیاز است. مثلا در لامپ به مقدار مشخصی توان برای تولید میزان معینی نور بر حسب لومن نیاز داریم. متاسفانه تا به امروز فرمولی کشف نشده است که بتواند این دو واحد را مثل تبدیل کیلوگرم به مایل به هم تبدیل کند و به همین دلیل خود فرد مصرف کننده باید بیشتر، میزان روشنایی مورد نظر یا نسبت لومن به وات را برای خرید لامپ مناسب در نظر بگیرد.
چگونه مصرف برق خانگی را کاهش دهیم؟
واحد روشنایی یا لومن با واحد توان یا وات چه تفاوتی دارد؟
قبل از اینکه تفاوت این دو واحد را مشخص کنیم باید این مطلب را بدانید که آنچه چشم انسان میبیند با آنچه در واقعیت به عنوان قدرت یک جریان الکتریکی وجود دارد متفاوت است. بر همین اساس تفاوت واحد توان که میزان برق مصرفی یک لامپ است با لومن که میزان روشنایی آن را مشخص میکند نشان داده میشود. زیرا قدرت روشنایی نور آن چیزی است که چشم انسان میبیند و درک میکند و کاملا با توان لامپ متفاوت است. بنابراین، این کار اشتباه است که بیشتر ما هنگام خرید لامپ به توان آن بر حسب وات توجه میکنیم و باید ببینیم لامپ مورد نظر تا چه اندازه روشنایی برای ما تولید میکند که بر حسب لومن بر روی جعبه آن نوشته شده است.
چگونه تشخیص دهیم میزان روشنایی لامپ یا لومن لامپ برای ما کافی است؟
ما میتوانیم برای این کار میزان روشنایی تقریبی برای کاربرد یا مساحت مورد نیاز را محاسبه کنیم. برای این منظور فضاها را به سه دسته کلی تقسیم نموده و به روشهای زیر لومن مورد نیاز را محاسبه میکنیم:
فضاهای مسکونی:
به ازای هر متر مربع محل مسکونی برای روشنایی مناسب ما به 100 الی 200 لومن روشنایی نیاز داریم که معادل 10 الی 20 وات لامپهای رشته ای، 3 الی 7 وات لامپهای کم مصرف و 1.5 الی 3 وات لامپهای ال ای دی میباشد.
فضاهای مربوط به انبارداری:
به ازای هر متر مربع از انبار به 50 الی 100 لومن روشنایی نیاز داریم که برابر با 5 الی 10 وات از لامپهای رشته ای، 2 الی 3.5 وات از لامپهای کم مصرف و 1 الی 2 وات از لامپهای ال ای دی میباشد.
فضاهای باز:
در فضاهای باز به ازای هر متر مربع 30 الی 60 لومن نیاز داریم که برابر با 3 الی 7 وات لامپ رشته ای، 1 الی 2 وات لامپ کم مصرف و 0.5 تا 1 وات ال ای دی میباشد.
بیشتر بخوانید؛ کدام رنگ نور موجب شادی انسان می شود؟
چرا هنگام خرید لامپ باید به میزان لومن آن توجه شود؟
از آنجایی که وات تنها توان مصرفی لامپ را مشخص میکند و نمیتواند دقیقا به ما بگوید میزان روشنایی که یک لامپ میتواند تولید کند چقدر است، بهتر است به میزان نوردهی یا لومن (لومنس) لامپ برای خرید آن توجه کنیم. در واقع در قرنهای گذشته که هنوز در مورد منابع نوری واحد لومن شناخته شده نبود از وات به عنوان معیاری برای قدرت لامپ استفاده میشد. اما امروزه به دلیل راندمانهای مختلف در لامپهای متنوع از جمله لامپهای فیلامنتی،هالوژن، فلوروسنت و LEDها نمیتوان میزان روشنایی را بر اساس وات مشخص کرد و حتما باید لومن آن را در نظر بگیریم. در واقع امروزه واحد لومن برای اندازه گیری شدت نور بسیار دقیق تر و باثبات تر از وات عمل میکند.
میزان روشنایی تولید شده از منبع نور با توجه به توان مصرفی
میزان روشنایی یا اثر درخشش لامپ رابطه مستقیمیبا سرعت تبدیل وات به لومن دارد. این سرعت در لامپهای مختلف کاملا متفاوت بوده و به تکنولوژی ساخت منبع نوری بستگی دارد. درواقع هرچه نسبت لومن به وات یک منبع نوری بیشتر باشد با صرف انرژی کمتر، نور بیشتری تولید خواهد کرد و همین امر آن منبع یا لامپ را ارزانتر میکند. بالاترین نسبت لومن به وات در لامپهای LED میباشد و به همین دلیل بیشترین نور را با مصرف کمترین انرژی تولید میکنند. بنابراین اگر در کل ساختمان از این نوع لامپ استفاده کنید باعث میشود تا حدود 90 % هزینه مصرف برق کاهش پیدا کند. به علاوه این لامپها عمر طولانی تری هم دارند.
لومن و کندلاس چه تفاوتی با هم دارند؟
یکی دیگر از واحدهای الکتریکی که ممکن است با لومن اشتباه گرفته شود کندلاس است. این واحد بیشتر در آمریکا کاربرد دارد و در سطح بین الملل زیاد شناخته شده نیست. با این وجود نمیتوان آن را به جای لومن به کار برد. درواقع لومن به معنی میزان نور ساطع شده از یک منبع نوری است، اما کندل شدت درخشش منبع را اندازه گیری میکند. در ظاهر این دو تعریف میتوانند کمیگیج کننده باشند زیرا به هم شبیه هستند اما از نظر فنی کاملا متفاوت بوده و آنچه هنگام خرید باید مد نظر قرار بگیرد لومن لامپ میباشد.
مقایسه میزان نوردهی در لامپهای متفاوت
برای اینکه شما بتوانید بهتر تفاوت میزان روشنایی در لامپهای مختلف را درک کنید و بیشتر متوجه اهمیت نسبت لومن به وات شوید در جدول زیر میزان راندمان لامپ یا نوردهی که بر حسب لومن به وات نشان داده میشود را برای لامپهای مختلف مشخص کرده ایم. این نکته را هم در نظر داشته باشید که این نسبت به کیفیت لامپهای تولید شده و نوع تکنولوژی استفاده شده برای هر لامپ در کارخانههای مختلف نیز بستگی دارد.
جدول مقایسه راندمان نوردهی لامپهای مختلف
همانطور که قبلا هم اشاره کردیم هرچه میزان نسبت لومن به وات بیشتر باشد یعنی با مصرف انرژی کمتر، نور بیشتری تولید میشود. برعکس این موضوع نیز صادق است؛ یعنی هرچه میزان این نسبت پایینتر باشد لامپ برای مقدار نور کمتر انرژی بیشتری را مصرف و به گرما تبدیل میکند که این نوع لامپها علاوه بر افزایش هزینه از نظر زیست محیطی نیز مناسب نیستند.
بیشتر بخوانید؛ انتخاب نور مناسب اتاق و فضاهای خانه
با توجه به توضیحاتی که در این مقاله گفته شد فهمیدیم که میزان روشنایی یک لامپ بر حسب لومن با میزان برق مصرفی آن بر حسب وات کاملا متفاوت است. پس زمانی که میخواهید لامپی خریداری کنید باید لومن آن را در نظر بگیرید و برای کاهش مصرف انرژی لامپهایی را انتخاب نمایید که نسبت لومن به وات آنها بیشتر است.
نویسنده: تیم تولید محتوای دیجیخرید(رحیم نعمتی لیمایی)
بسیار بسیار بسیار خوب توضیح دادید. دم شما گرم. همه به اشتباه فکر میکنن 25 وات یعنی 25 وات نور میده. در حالیکه 25 وات داره انرژی مصرف میکنه که مثلا به شما 2500 لومن نور بده. شما خیلی قشنگ توضیح دادید.