یکی از پایههای اصلی در پیشرفت تکنولوژی و زندگی روزمره اختراع برق است. امروزه کمتر کسی پیدا میشود که در خانه خود از برق و وسایل برقی استفاده نکند. به همین دلیل دانستن اصطلاحات اولیه برق برای همه افراد ضرورت دارد تا اگر با مساله ای مواجه شدید، بهتر بتوانید آن را مدیریت کرده و مشکل را حل کنید. هرچند بهتر است این کار را به متخصص آن بسپارید اما دانستن مفاهیم پایه برق به زبان ساده نیز به شما در این زمینه کمک خواهد کرد.
بدین منظور بخش پشتیبانی فنی مجموعه دیجیخرید به منظور آشنایی مخاطبان برخی از تعاریف و اصطلاحات مرتبط با حوزه تخصصی را در یک مجموعه چند بخشی گردآوری کرده است که در بخش اول آن به معرفی اصطلاحات و تعاریف مربوط به یکاهای مرتبط همچون ولت ، ولت آمپر ، وات، جریان، آمپر، بار الکتریکی، مقاومت، توان ظاهری و توان مصرفی میپردازیم:
ولت
یک یکای فرعی در سیستم استاندارد بینالمللی واحدها (SI) است که برای اندازهگیری پتانسیل الکتریکی و اختلاف پتانسیل الکتریکی استفاده میشود.مثلا وقتی میگوییم برق شهری 220 ولت است یعنی اختلاف پتانسیل بین فاز و نول 220 Volts است. یا وقتی میگوییم اختلاف پتانسیل دو سر باتری 12 ولت است یعنی اختلاف ولتاژ بین فاز مثبت باتری و فاز منفی آن ۱۲ ولت است. این یکا به افتخار فیزیکدان ایتالیایی الساندرو ولتا ولت نامیده شده است. به اختلاف پتانسیل بار الکتریکی یعنی تعداد الکترونهای موجود بین دو نقطه از یک میدان الکتریکی، ولتاژ یا نیروی الکترو مغناطیسی گفته میشود. در رشته برق ولتاژ با حرف V نشان داده میشود. میزان ولتاژ، قدرت برق را مشخص میکند؛ به همین دلیل ولتاژ خانگی شهری از ولتاژ صنعتی ضعیف تر است.
جریان
به مقدار الکترونهایی که در یک زمان از یک نقطه معین هنگام وجود بار الکتریکی عبور میکنند، جریان الکتریکی میگویند.
بیشتر بخوانید ؛ آشنایی با جریان منتاوب (AC) و جریان مستقیم (DC)
آمپر
یکای پایه در سیستم واحدهای استاندارد بین المللی برای محاسبه جریان گذرنده از یک سیم یا مدار است. این یکا به افتخار فیزیکدان و ریاضیدان برجسته آندره-ماری آمپر، آمپر نامیده شده است. این واحد یکای اندازه گیری مقدار بارالکتریکی منتقل شده از یک نقطه به نقطه دیگرنسبت به زمان است. این میزان جریان در ولتاژ توان مصرفی دستگاههای الکتریکی را تشکیل میدهد.
یک آمپر معادل جریان 6.241* ۱۸^۱۰ الکترون در یک ثانیه میباشد که از یک نقطه مشخص عبور میکند. معمولا در رشته تخصصی برق، آمپر را با نماد I نشان میدهند.
مقاومت یا رزیستور
مقاومت همانطور که از نامش مشخص است مانعی در برابر عبور الکترونها یا همان جریان الکتریکی است. مقاومت را با R نشان داده و واحد اندازه گیری آن اهم میباشد. زمانی که بخواهیم میزان جریان عبوری را کاهش داده و یا آن را در مقدار مشخصی کنترل کنیم، از مقاومت استفاده میشود. مقاومت در میان جریان قرار میگیرد تا اختلاف جریانی به اندازه مورد نظر ما در مدار ایجاد کند. یعنی جریان قبل از مقاومت، بیشتر از بعد از آن خواهد بود.
ولت آمپر
یکای مصرفی توان ظاهری دستگاهست. این یکا از ضرب امپر مصرفی در ولتاژ بدست میآید. توان ظاهری دستگاه یکایی برای اندازهگیری توان وسایلی است که با برق متناوب شهری (AC) کار میکنند و با توان واقعی یا وات کمی تفاوت دارد. مثلا ما اگر بگوییم توان یک استابلایزر 12000 ولت آمپر است یعنی اینکه مجموع توان دستگاههایی که میتوان به این استابلایزر وصل کرد 12000 VA است.
بیشتر بخوانید ؛کاربرد استابلایزر یا تثبیت کننده ولتاژ
توان مصرفی
به مقدار انرژی الکتریکی مصرفی به ازای یک مقاومت مشخص در واحد زمان، توان مصرفی گفته میشود.
توان ظاهری
توان ظاهری میزان قدرت ترانس یا جریان الکتریکی است که واحد آن ولت آمپر میباشد و با نماد V.a مشخص میشود.
وات
یکای توان مصرفی یک دستگاه است. یک Watt برابر یک ژول بر ثانیه است. این یعنی وات میزان انرژی مصرف شده در واحد زمان است. مثلا ما لامپهای 30 وات داریم که به این معنی است که این لامپ درهر ثانیه 30 ژول انرژی مصرف میکند. این یکا به نام مخترع بزرک جیمز وات، وات نامیده شده است. همچنین وات بصورت عام برابر با جریان مصرفی در ولتاژ نیز محاسبه میگردد. در واقع یک وات با یک ژول انرژی در هر ثانیه برابر است. به عبارت دیگر میتوان گفت وات آهنگ مصرف یا تولید انرژی است. مثلا آهنگ مصرف انرژی در یک لامپ حبابی معمولی حدود 15 الی 100 وات میباشد.
بار الکتریکی
بار الکتریکی به معنای جریانی است که به دلیل حرکت الکترونها در یک مسیر مشخص ایجاد میشود. در واقع تا زمانی که بار الکتریکی جریان نداشته باشد، برق نمیتواند از منبع برق به وسیله برقی مورد نظر شما مثل شارژر، لامپ و … برسد و آن را روشن نماید. پس مهمترین عامل جریان برق، بار الکتریکی یا حرکت الکترونها است.
من احساس میکنم تمام کسایی که تخصصشون رو به اشتراک میزارن صرفا برای سودی هست که از فضای مجازی می برن و نیت خیری ندارن چرا که نکات ریزی که اگه گفته بشه مسئله قابل فهم میشه رو نمیگن و از طرفی گنگ توضیح میدن مثلا تو همین متن بالا میگه میزان ولتاژ قدرت برق رامشخص میکند به همین دلیل برق خانگی از صنعتی ضعیف تر است!!!یعنی اگه کسی پرسید به چه دلیل ولتاژ برق خانگی از صنعتی ضعیف تر است باید بگیم چون میزان ولتاژ قدرت برق را مشخص میکند؟!یا باید بگیم بسته به نیاز میزان برق خانگی کمتر است